Urodziny Kolumba

Urodziny Kolumba

(2013-08-05)

Jego życiorys nie wpisuje się w popularny obecnie przekaz: powstanie warszawskie było aktem założycielskim Polski po 1989 r., a powstańcy wrogami PRL. Dziś 90. urodziny obchodzi Roman Bratny.

Jego życiorys nie wpisuje się w popularny obecnie przekaz: powstanie warszawskie było aktem założycielskim Polski po 1989 r., a powstańcy wrogami PRL. Dziś 90. urodziny obchodzi Roman Bratny.

"Od dziś będę prowadził dziennik, co się dzieje z tym, co piszę, jak przyjmują ludzie prawdę o sobie i czy można ją im powiedzieć. Jeśli jej nie chcą, tym gorzej dla nich” – pisał w autobiograficznym „Pamiętniku moich książek". Wspominał w nim, że pierwszy wiersz napisał jesienią 1940 r., zaś do 1 stycznia 1942 r. zniszczył dwieście wierszy, zachował jedynie 15, które uznał za "reprezentacyjne". Bratny – to konspiracyjny pseudonim Romana Mularczyka - debiutował okupacyjnym tomikiem "Pogarda".

Pisarz na trwale wszedł do literatury dzięki wydanej po raz pierwszy w 1957 r. powieści "Kolumbowie. Rocznik 20." o dwudziestolatkach, którzy w okupowanej Warszawie – podobnie jak autor - działali w AK, brali udział w powstaniu warszawskim. Wyraził w nim dramat swojego pokolenia. W 1970 r. telewizja wyemitowała serial zrealizowany na podstawie "Kolumbów", film - podobnie jak książka - stał się wielkim wydarzeniem.

Po wojnie Bratny był gorącym rzecznikiem PRL, pozostał jej wierny do końca, atakując opozycjonistów ze środowisk kultury. W 1983 r. wydał satyryczną powieść "Rok w trumnie" – jej akcja toczy się w latach 1980-1982, zaś bohaterami są twórcy związani z "Solidarnością". Książka, która sprzedała się w kilkusettysięcznym nakładzie, okazała się gwoździem do trumny pisarza. Skazany na ostracyzm zaszył się w Konstancinie, nie odciął się od swych ocen i poglądów. (ike)